Inhoud

Werkendam (Brabants: Wérkendèm) gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Brabant, gelegen in de streek Land van Heusden en Altena.

De gemeente heeft een oppervlakte van 13,60 km² aan water.

De gemeente Werkendam wordt begrensd door de rivier de Merwede in het noorden, de rivier de Nieuwe Merwede en de Biesbosch in het westen, de gemeente Drimmelen in het zuidwesten, de rivier de Amer in het zuiden, de gemeente Aalburg in het zuidoosten, en de gemeente Woudrichem in het oosten. De gemeente wordt doorsneden door de rijksweg A27 (Utrecht-Breda).

Bestuur

Werkendam, Sleeuwijk, Munsterkerk en Muilkerk hadden tot 1811 allen een eigen dorpsbestuur van schout en schepenen. Nieuwendijk viel zelfs onder drie schepenbanken. In 1810 vallen zowel Munster- en Muilkerk onder een nieuw bestuur in Dussen. In 1879 worden een aantal gemeenten samengevoegd, wat betekent dat Nieuwendijk nu eindelijk onder één bestuur komt: dat van de gemeente Almkerk (tegenwoordig deel van de gemeente Woudrichem). De jaren daarna zijn er nog een aantal herindelingen, maar de grootste operatie is die in 1973. Nieuwendijk gaat dan niet met Almkerk mee naar Woudrichem, maar komt bij de gemeente Werkendam, in 1997 volgt ook Dussen.

Kenmerken

Werkendam is de grootste plaats en het commerciële centrum van het Land van Heusden en Altena. De overige dorpskernen van de gemeente zijn Sleeuwijk, Nieuwendijk, Hank en Dussen. Daarnaast behoren ook de buurtschappen De Werken, Kievitswaard, Steurgat, Schans, Vijcie, Buurtje, De Hoef, Kerkeinde, Hoekeinde, Kille, 't Zand, Peerenboom, Vierbannen, De Baan en Korn tot de gemeente. Werkendam is een plattelandsgemeente en een groot gedeelte van de Biesbosch, vroeger een zoetwatergetijden-gebied dat zijn weerga niet kent in West-Europa, behoort tot haar grondgebied. Tegenwoordig is dit woeste gebied "getemd", en is de invloed van de getijden bijna verdwenen. Naast bedrijvigheid in de landbouwsector is Werkendam vooral bekend als thuishaven van een grote binnenvaartvloot en als vestigingsplaats van diverse bedrijven in de weg- en waterbouwkundige sector. Deze bedrijven zijn ontstaan als gevolg van de vroegere griend- en rietcultuur in de Biesbosch, en zijn nu wereldwijd actief in onder andere het baggerwerk.

Bezienswaardigheden

De gemeente Werkendam heeft ongeveer 60 gemeentelijke monumenten en 40 rijksmonumenten. onder andere: